Gebouw 33

De belangrijkste en mooiste tempel van Yaxchilán is nummer 33, ook wel "het Paleis van de Koning" genoemd. Het monument is gebouwd in opdracht van koning Vogel-Jaguar. De tempel staat op een heuvel waardoor er goed zicht was op de Gran Plaza en tegelijkertijd dicht bij de hemelgoden was. Het overgrote deel van de piramide gaat nog steeds schuil onder de vegetatie.  Om boven bij de tempel te komen moet men de zeer lange, brede trap naar boven klauteren met boomwortels als extra hindernis. Op het platform voor de tempel trekt een verbazingwekkend soort totempaal de aandacht. Het is een manshoge druipsteen met inscripties. Onderaan de tempel zit een nog goed bewaard gebleven stuk stucwerk met tekens en afbeeldingen van het balspel. De gehele tempel is rijkelijk voorzien van hiërogliefen met verschillende voorstellingen. In de tempel zelf is nog een opmerkelijk vertoning te zien. Daar staat een stenen beeltenis van vermoedelijk koning Vogel-Jaguar dat onthoofd is. Dit hoofd staat al eeuwen ernaast en het bijgeloof wil doen geloven dat de dag dat het hoofd terug op het lichaam wordt geplaatst, het einde van de wereld nabij is.